Danas sve su vise su u upotrebi preparati na prirodnoj bazi sa manjim brojem neželjenih reakcija i manjom incidencom interakcija u odnosu na konvencionalne preparate,Svjetskazdravstvena organizacija navodi podatak da 80 % populacije koristi herbalne preparate.
Ganodermalucidum ili reishi gljiva raste u subtropskim krajevima, rod Ganoderma broji 6 vrsta koje se međusobno razlikuju po boji kapice gljive, ipak crvena Ganoderma je jedina koja je kultivisana i koja je bila predmet istraživanja. Proizvodi na bazi Ganodermalucidumpoput tinktura, ekstrakata, praškova upotrebljavaju se na teritoriji Azije, SAD-a i Kanade a nisu nepoznanica ni zemljama EU. Na tržištu se nalaze kapsule sa sprašenimtijelom gljive, alkoholni ekstrakti, prašak dobijen prikupljanjem spora gljiva. Ipak najkvalitetniji proizvodi sadrži ulje izolovano iz spora gljiveGanodermalucidum. Razlog takve tvrdnje pronalazimo u načinu izolovanja ulja iz spora reishi gljive metodomsuperkritičnog fluida, čime se osigurava ekstrakcija bez primjene visokih temperatura te spriječi razgradnja termolabilnih aktivnih supstanci.
Predstavljena je Evropi 70-tih prošlog vijeka i od tada je predmet brojnih istraživanja, počelo se sa izolacijom i identifikacijom aktivnih principa, mogućnost kultivacije, standardizacije prirodnih preparata, način kontrole kvaliteta.Ganodermalucidum je danas postala sredstvo eksploatacije i komercijalizacije te se na tržištu širom svijeta (i u zemljama EU) nalaze proizvodi poput čajeva, kafe, macchiato sa primjesama Ganoderme, ipak preparati na našem tržištu su kategorisani kao dijetetski standardizovani suplementitj . u svakoj pojedinačnoj dozi nalazi se definisana količina triterpenoida.
Da je Ganodermalucidum pravi prirodni dragulj, ” prirodna fabrika“ iz koje su izolovani polisaharidi, oligosaharidi, biljna vlakna,triterpenoidi, peptidi i proteini, alkoholi i fenoli,amino kiseline, vitamini, minerali poput cinka, bakra, željeza, germanijuma, svjedoče brojna ispitivanja koja nastoje da pojasne terapijski potencijal ove gljive.Bioaktivne komponente ove prirodne „fabrike“ koriste u toku terapije mnogih hroničnih zdravstvenih tegoba kao hronični hepatitis, nefritis, hipertenzija, hiperlipemija, artritis, insomnija, bronhitis, astma, gastričiulkus, ateroskleroza, leukopenija, dijabetes, anoreksija i karcinom. Među prisutnim komponentama za farmakološki efekat najodgovorniji su triterpenoidi koji intenziviraju procese detoksikacije i imunološkog odgovora. U toku primjene mekih kapsula na bazi ulja iz spora reihi gljive može doći do pojeve ekcem ili akni usled pojačane sekrecije lojnih i znojnih žlezda kao mehanizma detoksikacije, prisutne promjene mogu se ublažiti topikalnom primjenom ulja kokosa ili Aloae vera gelom. Triterpenoidisuprimiraju sintezuenzima i proteina odgovornih za sintezu lipida, njihov transport i deponovanje (acil-Co A sintetaza 1) te tako snižavaju nivo triglicerida u krvi te time djeluju ateroprotektivno.Ganoderična kiselina je najznačajniji triterpenoid, to je sterolima slična stuktura, koja idukcijomenzimskih sistema katalaza i SOD (supreoksiddizmutaze- enzimi odgovorni eliminaciju slobodnih radikala) djeluje protektivnoprema svim strukturama ćelije podložnim oksidativnom stresu. Ovi procesi su naročito izraženi u toku malignih oboljenja zbog intezivnijeg metabolizma same tumorske promjene, primjenecitotoksične terapije i rupture ćelijskih struktura čime se oslobađaju supstance sa velikim oksidacionim potencijalom. Iz ovih razloga Ganodermalucidum se često koristi kao suplement kod pacijenata sa malignim promjenama sa definisanim prokolom hemo ili radioterapije.
Obuhvatne meta-studije su pokazale da pacijenti, koji su uzimali preparate reishi gljive uz standardnu hemo ili radioterapiju, imaju pozitivniji i podnošljiviji odgovor na sam protokol terapije nego placebo grupa. U toku primarni studija ustanovljen je porast interleukina i interferona (IL2; IL6; INF) , dok je T-ćelijski imunološki odgovor bio marginalno povećan(CD3, CD4 i CD8 ćelija za 3,91%, 3,05%, 2,02%), uz blagi porast i NK-ćelija. Međutim porast ovih imunološki indikatora mogli bi da izazovu i prisutni polisaharidi i proteoglikani. Izolovani polisaharidi (ᵝ-glukani) u vodenoj sredini imaju rigidnu kompleksnu strukturu koja pokazuje sličnost sa antigenskim strukturama koje se pojavljuju na tumorskim tkivima. Polisaharidi zahvaljujući svojoj strukturi djeluju kao antigeni, indukuju produkciju imunoglobulina klase G te podržavaju imuni odgovor.Proteoglikani označeni kao FYGD prestavljaju kovalntno vezane šećere ranmoze, galaktoze, glikoze i glukuronske kiseline i proteine (14%), njihova uloga je inhibicija PTB 1B receptora te hipoglikemijski efekat. Ganoderan B povećao je nivo insulina u krvi u toku eksperimenta.Iste komponente indukuju AMP-aktiviranu protein kinazu, enzim ključan je preuzimanja glukoze iz krvi (prisutan npr. u ćelijama masnog tkiva) i tako pridonose hipoglikemijskom djelovanju Ganoderma-e.Za antihipertenzivni efekat ključni su proteini poput cilastation ᵝsintetaza-sličan protein koji djeluje kao ACE inhibitor ovdje proizvođač preporučuje oprez kod pacijenata na antihipertenzivnoj terapiji jer postoji mogućnost hipotenzije ili naglog pada krvnog pritiska.
Reishi gljiva je bogata vitaminima (poput provitaminaD2, riboflavin, askorbinska kiselina ili vitaminC ) mineralima poput Mg, Ca, Zn, Mn, Fe, Cu, Ge, dok prisustvo nukleozida prije svega adenozina smanjuje adherenciju trombocita te sprječava pretjerano zgrušavanje krvi (Napomena: pacijenti na terapiji antagonistima vit. K ili antikoagulansima moraju biti oprezni zbog potenciranja dejstva ovih lijekova). Izolovan je i kumarin prirodni antikoagulans.
Meke kapsule na bazi ulja spora gljive Ganodema lucidum posebne su na tržištu zbog jedinstvenog postupka ekstrakcije u toku proizvodnje čime je očuvan izvorni kvalitet aktivnih komponenti. Kao sirovina za izradu preparata koriste se spore koje služe kao način razmnožavanja, one se mehanički tretiraju kako bi se oslobodio sporoderm (ovojnica) spore i time omogućila izolacija aktivnih principa.
Preporuka da se preparat koristi kontinuirano 1-2 mjeseca 2×2 kapsulekod imunokompromitovanih (npr. infekcija u toku), potom se pravi pauza; ako se koristi preventivno (npr. sprečavanje rekurentnih infekcija, ili u svrhu anti-age) moguće doziranje je 2×1 kapsule takođe uz pauzu.
Effects of ganopoly (a Ganoderma lucidum polysaccharide extract) on the immune functions in advanced-stage cancer patients. Gao Y, Zhou S, Jiang W, Huang M, Dai X
Immunization of fucose-containing polysaccharides from Reishi mushroom induces antibodies to tumor-associated Globo H-series epitopes. Proc Natl Acad Sci U S A. 2013 Aug 20;110(34):13809-14. doi: 10.1073/pnas.1312457110.
Hikino et al. 1989; Tomoda et al. 1986
Pripremila Mr ph. Dijana Rađević